Υπνική άπνοια: ο επικίνδυνος νυχτερινός εχθρός μας!
Η υπνική άπνοια είναι η ξαφνική και επαναλαμβανόμενη διακοπή της αναπνοής για περισσότερο από δέκα δευτερόλεπτα κατά τη διάρκειας του ύπνου τη νύχτα. Υπάρχουν τρεις βαθμοί σοβαρότητας της άπνοιας. Πιο συγκεκριμένα:
- έως 14 φορές την ώρα θεωρείται ήπια περίπτωση
- από 15 - 29 φορές την ώρα θεωρείται μέτρια περίπτωση
- από 30 φορές και πάνω χαρακτηρίζεται ως βαριά περίπτωση.
Τα συμπτώματα που υπάρχουν σε ασθενείς με υπνική άπνοια( ανεξάρτητα το βαθμό σοβαρότητας) είναι τα εξής:
- Αίσθηση ότι δεν έχει κοιμηθεί αρκετά ακόμα και μετά από 8ωρο ύπνο.
- Ανησυχία κατά τη διάρκεια του ύπνου.
- Νυχτερινή εφίδρωση και νυκτερινή συχνοουρία.
- Πονοκεφάλους κατά την πρωινή αφύπνιση οι οποίοι στην διάρκεια της ημέρας γίνονται πιο έντονοι
- Ημερήσια υπνηλία ή κόπωση
- Ξηροστομία ή πονόλαιμο μετά την αφύπνιση
- Πνευματική δυσλειτουργία, όπως η δυσκολία συγκέντρωσης, προσοχής, απώλεια μνήμης ή ευερεθιστότητα
- Σεξουαλική δυσλειτουργία
- Ξαφνική αφύπνιση με αίσθηση λαχανιάσματος ή πνιγμού
Υπάρχουν δυο κατηγορίες υπνικής άπνοιας: η αποφρακτική και η κεντρική.
Η αποφρακτική άπνοια είναι η πιο συχνή. Σε αυτή την περίπτωση πραγματοποιείται μια πλήρη ή μερική απόφραξη των ανώτερων αεραγωγών κατά τη διάρκεια του ύπνου. Στην κεντρική άπνοια, η δυσλειτουργία εντοπίζεται στον εγκέφαλο και όχι στους αεραγωγούς. Μια δυσλειτουργία στο κεντρικό νευρικό σύστημα και συγκεκριμένα στο κέντρο ελέγχου της αναπνοής, είναι η αιτία που οι μύες της αναπνοής δεν «συγχρονίζονται» για να αναπνεύσει ο πάσχων.
Για ήπια περιστατικά υπνικής άπνοιας υπάρχουν απλές μέθοδοι και συμβουλές για τους ασθενείς. Μερικές από αυτές είναι η σωστή διατροφή και η απώλεια βάρους σε περίπτωση παχυσαρκίας, η αλλαγή στάσης του σώματος κατά τη διάρκεια του ύπνου καθώς και μια σειρά από ασκήσεις που βοηθάνε κυρίως στη μείωση του ροχαλητού.
Στην περίπτωση της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας η μέριμνα που πρέπει να δοθεί για τη θεραπεία της είναι ιδιαίτερα σημαντική αφού θα πρέπει να ληφθεί το πλήρες ιστορικό του ασθενούς αλλά και να μελετηθεί ενδελεχώς η δραστηριότητα του οργανισμού κατά τη διάρκεια του ύπνου. Στην πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου, όπως ονομάζεται, ο ασθενής παραμένει για τουλάχιστον μία νύχτα σε ειδικό δωμάτιο του νοσοκομείου όπου, όσο κοιμάται, γίνονται διάφορες μετρήσεις και παρατηρήσεις, που περιλαμβάνουν ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, ηλεκτρομυογράφημα, ηλεκτροκαρδιογράφημα με τα οποία καταγράφουν τις κινήσεις των ματιών, τη ροή του αέρα στη μύτη και στο στόμα, τη μυϊκή δραστηριότητα, το επίπεδο του οξυγόνου στο αίμα και τον καρδιακό ρυθμό.
Αν τα αποτελέσματα από το εργαστήριο ύπνου υποδεικνύουν ότι το πρόβλημα βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, γίνεται χρήση συσκευών θετικής πίεσης (CPAP ή BiPAP), οι οποίες τοποθετούνται στο κρεβάτι του ασθενούς και διαθέτουν ειδική μάσκα που τοποθετείται στο πρόσωπο του ασθενούς (στόμα, μύτη ή και στα δύο) παρέχοντας τον αέρα του δωματίου σε αυξημένη πίεση.
Οι διακοπές της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου είναι μια πάθηση που μπορεί να παραμείνει σε ένα μέτριο και σταθερό επίπεδο και να βελτιωθεί με απλές μεθόδους. Όμως σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθεί σε μια πολύ σοβαρή και επικίνδυνη για την υγεία πάθηση(αποφρακτική υπνική άπνοια) και μερικές φορές να αποβεί μοιραίο για τη ζωή του. Το καλύτερο που μπορεί να κάνει ο ασθενής όταν παρατηρήσει τα πρώτα συμπτώματα είναι να επισκεφτεί έναν ειδικό γιατρό για να παρακολουθήσει την πορεία του προβλήματος του για πιο έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση του, πριν φτάσει στο τελευταίο στάδιο της ασθένειας.